Uygur Hareketi sivil toplum kuruluşu, komünist Çin rejiminin Doğu Türkistan’daki Müslüman Uygurlar, Kazaklar, Kırgızlar ve diğer topluluklara yönelik soykırım yöntemlerinden, zorla çalıştırılma yönteminden yararlanan batılı markalara tepkiler gösterdi. Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa ülkelerine ünlü moda devi Zara’nın zorla çalıştırmadan faydalanmayı durdurması için kampanya başlatıldı. Kampanya, forcedlabourfashion.org adlı internet sitesi üzerinden duyuruldu.
Dünya Uygur Kurultayı ile birlikte Uygur Hareketi (Campaign for Uyghurs – CFU) ve bağlantılı insan hakları kuruluşları, Çin’in Uygur Türklerine yönelik insanlık suçlarına tepki göstermek adına kampanya başlattı. 1 Aralık 2020 itibarıyla bir hafta sürecek etkinlikler kapsamında, Uygur Türklerinin sömürülmesine karşı çağrı yapılacak.
“İNSANLIĞIN VİCDANININ TEST EDİLDİĞİ BİR SÜREÇTİR”
Uygur Hareketi Direktörü Rushan Abbas, konuya ilişkin bir açıklama yaparak, “Bu durum insanlığın vicdanının test edildiği bir süreçtir. Moda sektörü, Çin’in insanlığa karşı işlediği bu suçlara ortak olmayı durdurmalıdır” dedi. New York’taki Moda Haftası’nda ünlü markaların Çin’in soykırımına destek vermekten vazgeçmeleri çağrısını yapan Abbas, tüketicilerin alışveriş yaparken farkında olmadan insanlık dışı bir sistemin işine yarayacak tercihlerden kaçınması gerektiğini söyledi. ABD’nin önde gelen yayın kuruluşlarından New York Times gazetesinde yayımlanan Nike ve Coca-Cola’nın ABD Senatosu’nda Uygurların köle gibi çalıştırılmasına dair lobicilik yaptığına dair haberleri de hatırlatan Abbas, insanların alışveriş yaparken soykırıma dolaylı katkı yapmamaları gerektiğini vurguladı.
“UYGURLARIN HAKSIZLIĞA UĞRADIĞI SİSTEMİ TÜKETİCİ OLARAK DESTEKLİYORUZ”
Kampanyanın duyurulduğu internet sitesinde Uygurların zorla çalıştırılması ile ilgili bir makale yayımlayan, Free Uyghur Now kurucularından Tasnim Benalla, insanların moda sektörü ile ilgili olarak bulundukları noktayı bir kez daha değerlendirmesi gerektiğini söyleyerek, “Biz doğrudan insan hakları ihlallerine karışmıyor olabiliriz, fakat tüketim yolu ile Uygurların haksızlığa uğradığı sistemi tüketici olarak destekliyoruz” uyarısını yaptı. Benalla, alışverişin yoğun olduğu bu dönemde insanların bir ürünü “sepete eklemeden” önce bir kez daha hangi markanın ürününü aldığına dikkat etmesi çağrısını yapıyor.
Ünlü moda markası Zara, geçen ay Birleşik Krallık İş, Enerji ve Sanayi Strateji Komitesi’nde zorla çalıştırma ile ilgili olarak ifade verdi. Bu toplantıda Uygurların köle gibi çalıştırıldığı sistemin parçası olan Huafu Fashion ile irtibatının olmadığını ileri sürmüştü. Ancak komisyon İşçi Hakları Konsorsiyumu Zara’nın iddialarını çürüttü. Zara Yönetimi ayrıca geçen günlerde Uygur Hareketi Direktörü Rushan Abbas’a da bir mektup yazarak, kendilerini savunmaya çalıştı. Uygurların köle gibi çalıştırılmasından faydalanmadığını göstermesi için insan hakları savunucuları Zara’nın “Uygur Zorla Çalıştırma İşçi Koalisyonun Harekete Geç” çağrısını imzalaması gerektiğini vurguluyor.
