خىتاي ھۆكۈمىتى 2022-يىلى قىشتا ساھىبخانىلىق قىلماقچى بولغان ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى چەكلەش ھەققىدىكى چۇقانلار ئامېرىكا باشچىلىقىدىكى بىر قىسىم ھۆكۈمەتلەرنىڭ ئۇيغۇر دىيارىدا كۆرۈلۈۋاتقان سىياسىي باستۇرۇش ۋە ئىجتىمائىي پاجىئەلەرنى «ئىرقىي قىرغىنچىلىق» دەپ خۇلاسە چىقىرىشىدىن كېيىن تېخىمۇ يۇقىرى پەللىگە چىقىشقا باشلىدى. بولۇپمۇ ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى باشقۇرۇش
خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ بىر قوللۇق تەشكىللىشى بىلەن ئۇيغۇر دىيارىدا ئىزچىل ئەۋج ئېلىۋاتقان «ھەر ساھە كىشىلىرىنىڭ مايك پومپېيونى ئەيىبلەش سىياسىي ھەرىكىتى» جىددىي داۋام قىلىۋاتقاندا سابىق تاشقى ئىشلار مىنىستىرى مايك پومپېيو ۋاشىنگتون شەھىرىدىكى «ئۇيغۇر ھەرىكىتى» تەشكىلاتىنىڭ خادىملىرىنى ھەمدە بىر قىسىم ئۇيغۇر شاھىتلارنى قوبۇل
(ئالدۇلھەكىم ئىدرىس) يېقىندا ، تەنتەربىيە دۇنياسىدىكى ئىككى چوڭ ئىسىم ئوتتۇرىسىدا قىزىقارلىق مۇنازىرە بولۇپ ئۆتتى. ئامېرىكىلىق داڭلىق ۋاسكېتبول ماھىرى (LeBron James) لې برون جېمىس بىلەن شىۋىتسىيە پۇتبول ماھىرى زلاتان ئىبراھىموۋىچ ئوتتۇرىسىدىكى سۆھبەت ئاخىرىدا: «مەن خاتا كۆرگەنلىرىمگە ھەرگىز سۈكۈت قىلمايمەن» دېدى جېمىس.
(ئالدۇلھەكىم ئىدرىس) دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ باش تەپتىشى ئابلىكىم ئىدرىس 15-فېۋرال «زىمىستان» تورىدا ماقالە ئېلان قىلىپ، خىتاي بىلەن سودا قىلىۋاتقان گېرمانىيەگە تارىختىن قايتا ساۋاق ئېلىشى كېرەكلىكى ھەققىدە خىتاب قىلغان. توۋەندىكى شۇ ماقالىنىڭ ئۇيغۇرچە تەرجىمىسى گېرمانىيە ھىتلەرنىڭ ئىرقى قىرغىنچىلىقىنى قوللىغان ئالدىنقى قاتارىدىكى
(ئابدۇلھەكىم ئىدرىس) ئىنسانلارنىڭ ناھەقچىلىق ئالدىدا سۈكۈت قىلمايدىغانلىقى ۋە زالىملارنىڭ ھامان مەغلۇب بولىدىغانلىقىنى ئىپادىلىگەن سىرىيەلەردىن بىرسى «بىز سۇكۇت قىلساق، ئۇلار مەسىلە قالمايدۇ دەپ خام خىيال قىلىشىدۇ» دىگەن سىرىيەدۇر. ھالبۇكى بىز جىم تۇرساق تارىخ جىم تۇرمايدۇ. تارىخ جىم تۇرسىمۇ ھەقىقەت جىم تۇرمايدۇ.
ئامېرىكا دۆلەت مەجلىسى خىتاي ئىشلىرى ئىجرائىيە كومىتېتى (CECC) نىڭ ئەزالىرى 30-دېكابىر كۈنى مەخسۇس ئاخبارات ئېلان قىلىش يىغىنى ئېچىپ، خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ پېنسىيەگە چىققان ئۇيغۇر دوختۇر گۈلشەن ئابباسنى قانۇنسىز ھالدا 20 يىللىق قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلغانلىقىنى قاتتىق ئەيىبلىدى. نۇرغۇن مۇھىم شەخسلەرنىڭ قاتنىشىشى
ئۇيغۇر ھەرىكىتى تەشكىلاتى كېيىنكى نۆۋەتلىك پرېزىدېنتلىققا سايلانغان جوۋ بايدىننىڭ ئۇيغۇرلارغا يۈرگۈزۈلۈۋاتقان ئىرقىي قىرغىنچىلىقنى «ئىرقىي قىرغىنچىلىق» دەپ توغرا ئاتىغانلىقىدىن خۇشال بولغانىدى. چۈنكى كېلەر نۆۋەتلىك ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇرلارنى قوللاپ، خىتاينىڭ ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايىتىگە قارشى تۇرۇشى پۈتۈن دۇنيادىكى ئۇيغۇرلار ئۈچۈن ناھايىتى مۇھىم. ئەگەر
خەلقئارادىكى ئۇيغۇرلارنى قوللاش ساداسى بارغانسېرى يۇقۇرى كۆتۈرۈلىۋاتقاندا ئەڭ چوڭ ئىسلام تەشكىلاتلىرىنىڭ بىرى بولغان «ئىسلام ھەمكارلىق تەشكىلاتى» نىڭ ئېغىر باستۇرۇش ۋە قىرغىنچىلىققا دۇچ كېلىۋاتقان ئۇيغۇرلارنى ئەمەس، ئەكسىچە ئۇيغۇرلارنى ھۇجۇم نىشانى قىلىۋاتقان خىتاي ھۆكۈمىتىنى قوللىشى ئىزچىل خەلقئارانىڭ تەنقىد ئوبېكتى بولۇپ كەلمەكتە. ئەنە
خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇر دىيارىدىكى قاباھەتلىك قىلمىشلىرىدىن لاگېر ۋە زور كۆلەملىك تۇتقۇن مەلۇم بولغاندىن كېيىن تاشقى دۇنيانى يەنە بىر قېتىم ھەيران قالدۇرغان تېخىمۇ قاباھەتلىك ۋەقە ئۇيغۇرلارنىڭ كەڭ كۆلەمدە «زامانىۋى قۇللار ئەمگىكى» شەكلىدە مەجبۇرىي ئەمگەككە سېلىنىشى بولدى. بولۇپمۇ پىششىقلاپ ئىشلەشنى ئاساس قىلغان
ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم، مۇسۇلمان قېرىنداشلىرىم، بۈگۈن مېنىڭ دېگەنلىرىمنى ئوبدان ئاڭلىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىمەن. ئېسىڭلاردا بولسۇنكى ، ھەقىقىي دوست ئاغرىتىپ سۆزلەيدۇ، چۈنكى ھەقىقەت ئاچچىق. سىياسى ساداقەت ۋە ئىقتىسادىي مەنپەئەت ئۈممەتنىڭ قىممىتىنى تۆۋەنلىتىشى كېرەكمۇ؟ نۆۋەتتە ئۇيغۇرلار ئىسلام دۆلەتلىرىنىڭ ياردىمىدىن قەستەن مەھرۇم قالدۇرۇلدى. مۇسۇلمانلار جامائىتىمۇ
ئىسمىڭىزنى بىزنىڭ خەت ساندۇقىمىزغا قوشۇڭ ، شۇنداق بولغاندا بىز پات ئارىدا يۈز بېرىدىغان ئىشلار ، ئالاھىدە قوزغاتقۇچ ، يېڭى تەشەببۇسلار ۋە باشقىلار ھەققىدە داۋاملىق خەۋەردار بولالايمىز.
ئۇيغۇر ھەرىكىتى شەرقىي تۈركىستاندىكى ئۇيغۇر ۋە باشقا تۈركىي خەلقلەرنىڭ كىشىلىك ھوقۇقى ۋە دېموكراتىك ئەركىنلىكىنى ئىلگىرى سۈرۈش ۋە تەشەببۇس قىلىش ئۈچۈن خىزمەت قىلىدۇ (خىتايدا «شىنجاڭ» دېيىلىدۇ)
